Η Editio princeps (1577) των ελληνικών πρακτικών της Συνόδου Φερράρας Φλωρεντίας

Ὁ κόσμος τοῦ παλαίτυπου βιβλίου ἐξακολουθεῖ νά ἀσκεῖ πάνω μου ἰδιαίτερη γοητεία, ἴδια μ’ αὐ-
τήν τῆς στιγμῆς πού τόν πρωτογνώρισα, πᾶνε τώρα πιά κοντά δύο δεκαετίες. Γυρίζω καί ξαναγυρίζω ὁλοτρίγυρα ἀπό τά παλαιά βιβλία, μέ τήν σχέση πού περιγράφουν οἱ στίχοι πού σιγοσφύριζε ὁ παππούς μου, ὁ μπαρμπα-Ἀναγνώστης Δουγαλῆς, «… τοῖχος παλιός δέ γίνεται, καινούργιος δέ χαλνιέται· καινούργι’ ἀγάπη γίνεται, παληά δέ λησμονιέται…». Ἐκεῖνο πού πιό πολύ μέ συγκινεῖ στά παλιἀ βιβλία, εἶναι πού τό καθένα τους κουβαλάει στίς σελίδες του στά φανερά μέν τήν ὅποια «ἱστορία» πού τυπώθηκε σ’ αυτό, καί σιωπηλά τήν δική του ἱστορία, τό δικό του παραμύθι. Τό παραμύθι αὐτό, πού διαβάζεται μέ ἄλλον τρόπο γιατί ἔχει τήν δική του γλῶσσα, συχνά κρύβει ἀ-
πρόσμενη ἐξέλιξη, πιό συχνά ὅμως ἐξελίσσεται μέ τήν ἴδια ρουτίνα, πού κι αὐτή στά μάτια μου φαντάζει γοητευτική, ἀφοῦ πιά μοῦ εἶναι οἰκεία.
Ἡ ἱστορία ἑνός τέτοιου βιβλίου, πού ξεκίνησε ἕναν αἰῶνα προτοῦ κἄν δεῖ τό διά τοῦ τύπου φῶς τό 1577, ξεδιπλώνεται στίς σελίδες πού ἀκολουθοῦν. Μοῦ τό πρωτόδειξε κατά σύμπτωση πρίν μερικά χρόνια ὁ ἰδιοκτήτης του, τόν ὁποῖο εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας γιά τήν δυνατότητα πού μοῦ πρόσφερε νά τό μελετήσω. Σύμφωνα μέ τήν πάγια ρουτίνα, τό ἀναζήτησα πρῶτα – πρῶτα στούς σχετικούς βιβλιογραφικούς καταλόγους, ὅπου, λόγῳ τῆς σπανιότητάς του, βρῆκα μόνον ἐπι-
γραμματικές ἀναφορές. Μετά, τό ἕνα ἔφερε τό ἄλλο καί ἐγώ βρέθηκα νά τά ἀκολουθῶ, κι αὐτό κατάληξε στήν ἱστορία πού ἐδῶ παρατίθεται.